Tuyển nhân viên.

Als ik hier om mij heen kijk, zie ik telkens "tuyển nhân viên". Veel winkels en restaurants hebben een papier op de gevel of een bord buiten staan met deze tekst. Het varieert van een simpel briefje tot een luxe poster. Het betekent personeel gezocht. Zo te zien heb je de baantjes hier voor het uitzoeken. Een paar jaar geleden zag ik nog wel eens meisjes op zoek naar een baantje. Nooit jongens, die deden het vermoedelijk, in ieder geval voor mij, minder opvallend. Als ik dan ergens op een terras zat kwamen er twee meisjes (altijd met z'n tweeen) op een fiets voorbij, duidelijk zoekend, na enig overleg liep dan een van beide het terras op en sprak iemand van het personeel aan. Alhoewel ik dat niet kon verstaan, was het wel duidelijk. Is er een vacature? De markt is duidelijk omgedraaid, het is nu de werkgever die zoekt.
Ook uit de officiele cijfers blijkt dat. Pas heb ik nog gelezen, dat de werkloosheid in Vietnam 2 procent bedraagt. Dat is toch een jaloers makend cijfer, waar de politiek in Nederland slechts van kan dromen. Als het zou dalen richting 5 procent, zou het kabinet zich als een orang oetang op de borst kloppen. Het is nu 6,5 procent in Nederland en dat cijfer is dan ook nog eens behoorlijk geschoond. Nu moet ik eerlijkheidshalve wel direct zeggen, dat ik het donkerbruine vermoeden heb, dat ook het Vietnamese cijfer wel wat geflatteerd is. Ik vraag mij af, hoe ze het uberhaubt willen meten. Er is hier een hele grote informele economie, waarop de overheid waarschijnlijk maar beperkt zicht heeft.
Ik zie toch nog wel erg veel mensen op straat hun kostje bij elkaar scharrelen. Zich platvoeten lopend om lootjes te verkopen. Vrouwen die zich ergens met een pan soep hebben geinstalleerd. Mannen met een fietspomp langs de weg (plakken ook banden). Cyclorijders die al blij zijn met twee ritjes per dag. Of de hele dag ergens op de hoek van de straat staan met hun bromfiets, in de hoop dat iemand ze als taxi inhuurt. Ik denk dat Uber hier zijn idee heeft opgedaan, prive personen die zich met hun prive vervoermiddel als taxi aanbieden. Maar dat zijn natuurlijk allemaal zzp's en dat zijn toch geen werklozen.
En dan zal het in de stad nog wel meevallen, maar op het platteland is nauwelijks werk. Dat concentreert zich in de grote steden. Net als in China komt hier rond nieuwjaar een grote volksverhuizing op gang. Steden als Ha Noi en Ho Chi Minh stromen dan leeg omdat alle werkers naar de familie gaan. Verder is er ook nog wel sprake van kwalitatieve werkloosheid. Een goede opleiding is hier nog lang geen garantie voor een goede baan. Maar het is toch wel zo, dat zeker de jongeren een baantje kunnen vinden. Misschien niet het leukste en wellicht ver van huis, maar banen zijn er wel.

Bij de toeristenzaken staat er vaak bij de personeelsadvertentie, dat je Engels dient te kunnen spreken. Als ik dan zeg dat ik dat kan, is dat toch niet helemaal voldoende. Je moet toch ook wel het Vietnamees machtig zijn. En ondanks dat ik vorderingen maak, gaat het wel wat te ver om dat te beweren. Alhoewel, het is geen uitzondering dat mijn Vietnamees weinig slechter is dan het Engels van sommig horecapersoneel. Hun Engels gaat nauwelijks verder dan de menukaart en ze reageren op een enkel woord dat ze herkennen. Zo doe ik het ook. Ik hoor een bekend woord en gok de rest van de zin erbij. Bijvoorbeeld ik versta leeftijd, dan zullen ze wel vragen hoe oud ik ben. Dat is trouwens nog een makkie. Bij de kennismaking wordt je het hemd van het lijf gevraagd. Dat is heel gebruikelijk. Waar kom je vandaan, hoe oud, vrouw, kinderen, werk? Moeilijker wordt het met hoe lang. Vaak lukt het mij niet om te begrijpen, of ze willen weten hoe lang ik hier al ben, of dat ze vragen hoe lang ik hier nog blijf. Ook heb ik nooit door of ze mij nu vragen, waar ga je naar toe, of waar ben je geweest. Ik ben er onderhand rotsvast van overtuigd, dat ze in beide gevallen precies hetzelfde zeggen. Ik heb het weleens gevraagd, dat levert niet veel duidelijkheid, hooguit een brede grijns. Volgens mijn leerboek is er wel degelijk verschil. Maar ja, niemand praat zoals in de leerboekjes. Ik ben nooit vergeten, dat ik vroeger eens tegen een Engelse zei, toen ik haar niet verstond, "I'll beg your pardon". Zo had ik dat op school geleerd. Haar reactie was, "you what!?". Ik kom ze hier weleens tegen die op school op hoog niveau Engels hebben geleerd. Die kunnen net zo goed Vietnamees tegen mij praten, dan versta ik ze wellicht nog eerder. De serveerster die haar Engels heeft opgestoken van de toeristen is tien keer beter te verstaan. Zo'n autodidact spreekt soms weer erg goed Engels.
Maar (heel langzaam) leer ik telkens toch wat meer Vietnamees.

Unilever is verkozen tot beste werkgever van Vietnam, daar ben ik als mede-eigenaar (weliswaar een eindje achter de komma) best trots op.