Pagodes en tempels

Hue is een toeristenbestemming voornamelijk omdat het de residentie van de Nguyen-keizers (de laatste dynastie) was tussen 1802 en 1945. Het oude gedeelte van de stad is helemaal ommuurd en daarbinnen bevindt zich dan weer de zogenaamde verboden stad, het keizerlijk paleis. In de wijde omgeving zijn de keizerlijke graftombes. Soms complete paleizen en altijd in een prachtige omgeving. De keizer zocht de plek tijdens zijn leven zelf uit. In de verslagen van vorige jaren heb ik deze al wel eens beschreven. Ze variëren van totale ruines tot prachtig gerestaureerd.
De toeristen bezoeken over het algemeen slechts de mooiste drie, maar ik weet ze allemaal te vinden. Tenminste diegene die bekend zijn. Er zijn nog wat meer keizers geweest, maar die hadden blijkbaar niet de tijd van leven om zich een praalgraf te bouwen.
Slechts een had ik nog niet bezocht. Deze is ver weg, ongeveer vijftien kilometer van de stad en in de toeristengids staat aangegeven dat het een bouwval is, die het bezoeken niet echt waard is. Om het lijstje compleet te maken ben ik er nu toch naar toe gegaan. De gids loopt behoorlijk achter. Grote delen zijn gerestaureerd en alleen de omgeving al maakt het een bezoek meer dan waard.
Het is niet enkel ver, maar je moet ook nog in een klein bootje de rivier oversteken. Achterop de brommer ben ik er naar toe gegaan. Niet omdat ik het nu te ver vond om te fietsen, maar mijn Vietnamese gezelschap zal daar niet over piekeren. Dat is niet helemaal eerlijk van mij, thuis zal ik vast ook niet op het idee komen om op de fiets naar Apeldoorn te gaan.
Het is de tombe van keizer Gia Long de eerste keizer van deze dynastie. Aangezien het hier dus logischerwijs niet bepaald druk is, wij waren de enige, treedt de bewaarder daar ook op als je persoonlijke gids. Hij spreekt geen Engels, maar dat mocht niet deren. Ik heb het nu, denk ik, ook meer gezien zoals het hoort. Per slot bezoek je iemands graf en niet een kermisattractie. Eerst werd ik meegenomen naar een altaar, alwaar ik wat wierrook diende te branden.
Hij toonde mij ook het graf zelf. Bij de andere tombes krijg je dat meestal niet te zien. Slechts een keer eerder had ik dat gezien, omdat de Duitse restaurateur die er werkte, het mij toonde.
Binnen een ommuurd gedeelte ligt het graf. Een grote ijzeren ketting met dito hangslot werd door de bewaarder losgemaakt. Achter de deur een muurtje van een paar meter breed en hoog. Zover ik weet, is dat om de boze geesten buiten te houden. Die geesten zijn klaarblijkelijk niet slim genoeg, om om het muurtje heen te gaan. Daarachter een enorme stenen sarcofaag. Het graf van deze keizer is heel erg bijzonder, er staan namelijk twee sarcofagen naast elkaar. Hij ligt er samen met zijn vrouw.

De omgeving bulkt ook van de tempels en pagodes. Het onderscheidt tussen deze ontgaat mij wat. Zover ik het nu weet, is een pagode een kloosterorde gewijd aan Boeddha en een tempel kan aan van alles en nog wat gewijd zijn. De pagodes bekijk ik hooguit als ik er langs kom en dan meestal ook nog enkel van de buitenkant, nog een Boeddha kijken hoef ik niet zo nodig. Deze week ben ik toch naar een pagode geweest, maar dat was eigenlijk enkel als oriëntatie voor mijn fietstocht. Het bleek een pagode te zijn met een kloosterorde uit Thailand. Vorig jaar hebben ze van koning Bhumibol van Thailand nieuwe Kathina-gewaden gekregen. (was op een bordje te lezen) Dat zijn de oranje-gewaden die deze monniken dragen. Vietnamese ordes heb ik nooit in oranje gezien.
Ze waren druk bezig met nieuwbouw. Wat al klaar was zag er schitterend uit. Het kwam op mij niet over dat deze orde de gelofte van armoede had afgelegd. Ik zal het wel moeten uitleggen, dat een mooie rustgevende omgeving de meditatie bevorderd. Toen ik tien jaar geleden voor het eerst in Vietnam kwam waren de meeste pagodes het aanzien niet waard, maar nu zijn deze aan een Gouden Eeuw begonnen. De Vietnamezen geven duidelijk een deel van de toegenomen welvaart gul aan de pagodes. De een na de ander bouwt nieuw en ze lijken welhaast tegen elkaar op te bieden in pracht en praal.

De tempels sloeg ik meestal ook over, maar ik ben er nu achter gekomen dat deze soms heel verrassend kunnen zijn. Vlakbij de beroemdste pagode van Hue ligt de tempel van literatuur.
Hier staan rijen schildpadden met steles op hun schild. Enkele van marmer, maar de meeste zijn beton. Wellicht dat het laatste een goedkope vorm van restauratie is. Best mooi om te zien, maar ondanks dat dit op slechts op korte afstand van een van de meest bezochte toeristenattracties ligt, komt hier niemand. De meeste toeristen blijven ook veel te kort om meer te zien dan datgene wat alle toeristen zien. Ook de weg er naar toe nodigt niet uit. Tot aan de pagode ligt een nieuwe vierbaansweg, nauwelijks in gebruik behalve de toeristenbussen dan, en direct na de pagode veranderd deze weg in een weggetje vol gaten.

Vorige zondag ben ik naar een bruiloft geweest. Een Australische hotelmanager is getrouwd met een Vietnamese. Hij vertelde mij dat zijn aanstaande schoonfamilie alles regelde. Het was dus geheel in Vietnamese stijl. Ondanks dat de bruiloft werd gehouden in een erg luxe zaak, was het bier lauw. Maar hier stond het ijs wel in een koelemmer op tafel en niet in een plastic bakje. Er waren ongeveer 450 gasten. Een dergelijk grote bruiloft had ik hier nog niet meegemaakt, in Nederland trouwens ook niet.
Als hoofdgerecht was er kip. De volledige kip was in een dikke laag plakrijst klaar gemaakt. Zo kwam deze ook op tafel. Terwijl ik mij al zat af te vragen, hoe je dat nu diende te eten, kwam er een serveerster aan tafel die de laag rijst er af haalde en de kip in stukken scheurde.

Zoals in het verslag van vorige week aangekondigd, ben ik deze week naar de kippengrill geweest. Mijn gedachte dat een zo'n drukke zaak wel een prima kip serveert bleek helemaal juist. Binnen een minuut had ik een grote kippenbout voor mij staan. Het wordt geserveerd met rijst en wat zoetzuur. Daar moet je het niet van hebben, maar een prima stuk vlees en gelukkig niet in kleine stukjes gehakt. Lekker ouderwets kluiven.